[Ý kiến chuyên gia] Âm Nhạc Làm Chúng Ta Cảm Thấy Tốt Hơn

Âm nhạc làm chúng ta cảm thấy tốt hơn? Nếu bạn đang tìm kiếm một cách đơn giản nhất để thay đổi tâm trạng của mình, âm nhạc có nên được ưu tiên? Âm nhạc còn có thể giúp bạn phát hiện ra khả năng, những cảm xúc đang giấu kín hay không? Hãy cùng Thế giới nhạc cụ tìm hiểu nhé!

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng âm nhạc có thể khuấy động tâm trạng của bạn và chống lại chứng trầm cảm. Nó cũng có thể cải thiện lưu lượng máu theo những cách tương tự như thuốc hạ cholesterol trong máu như statin, hoặc giảm mức độ hormone cortisol liên quan đến căng thẳng và giảm đau. Nghe nhạc trước khi phẫu thuật thậm chí có thể cải thiện các triệu chứng đau đớn sau phẫu thuật, cả thể chất lẫn tinh thần.

Làm thế nào mà âm nhạc có thể làm chúng ta cảm thấy tốt hơn?

Kim Innes, giáo sư dịch tễ học tại Trường Y tế Công cộng của Đại học West Virginia, cho biết âm nhạc dường như “kích hoạt có chọn lọc” hệ thống thần kinh và cấu trúc não liên quan đến tâm trạng tích cực, giúp điều hòa cảm xúc, sự chú ý và trí nhớ theo cách thúc đẩy và chuyển biến những thay đổi có lợi.

Innes là tác giả một nghiên cứu năm 2016 cho thấy nghe nhạc có thể cải thiện tâm trạng, gia tăng sự cảm nhận về hạnh phúc và cải thiện các triệu chứng liên quan đến stress ở người lớn tuổi bị suy giảm nhận thức. Nghiên cứu của cô đã so sánh những lợi ích của âm nhạc với những lợi ích của thiền định - một phương pháp thực hành thịnh hành vì những lợi ích to lớn cho sức khỏe tinh thần.

Cô phát hiện ra rằng cả hai phương pháp này đều giúp cải thiện đáng kể tâm trạng và chất lượng giấc ngủ. Innes nói: “Cả thiền định và nghe nhạc đều là những công cụ mạnh mẽ để cải thiện sức khỏe tổng quát và sự hạnh phúc. Nếu nghe nhạc có vẻ khả thi, dễ thực hiện hơn nhiều so với việc ngồi thiền, thì phát hiện này là một kiến thức tuyệt vời.

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cho biết thêm rằng: Âm nhạc cũng có thể gây kích động và bất an.

Joanne Loewy, phó giáo sư kiêm giám đốc Trung tâm Âm nhạc & Y học Louis Armstrong tại Mount Sinai Beth Israel ở New York, cho biết: “Im lặng có thể tốt hơn việc lắng nghe một cách tùy hứng. Một số dữ liệu của chúng tôi cho thấy rằng việc bật bất kỳ bản nhạc không tốt nào thực sự có thể gây ra phản ứng căng thẳng.” (Chỉ cần bật các chủ đề rùng rợn từ các bộ phim như Halloween hoặc The Shining nếu bạn cần ví dụ về cách âm nhạc có thể thổi bùng ngọn lửa lo lắng, thay vì giảm thiểu nó.)

Cùng với việc gây ra căng thẳng, Loewy nói, âm nhạc không tốt có thể thúc đẩy sự trầm tư hoặc các trạng thái tinh thần tồi tệ khác. Một nghiên cứu năm 2015 từ Phần Lan cho thấy âm nhạc có thể thúc đẩy những cảm xúc tiêu cực - như tức giận, hung hăng hoặc buồn bã - giống như cách nó có thể làm dịu những cảm xúc này.

Tại sao lại như vậy? Daniel Levitin, giáo sư tâm lý học nghiên cứu khoa học thần kinh nhận thức về âm nhạc tại Đại học McGill ở Canada, giải thích rằng nhịp điệu và các đặc điểm khác của bài hát mà chúng ta chọn có thể điều chỉnh nhịp tim và hoạt động của mạng lưới thần kinh não bộ.

Levitin cho biết, các bản nhạc có tiết tấu chậm, hợp âm vừa phải giúp não bộ trở nên êm dịu hơn, trong khi âm nhạc hỗn loạn và có nhịp độ cao lại có tác dụng ngược lại. Nhưng tất cả những điều này là chủ quan. Levitin cho biết anh đã gặp những người nói rằng AC/DC là âm nhạc thư giãn của họ. Ông nói: “Đây là những người thường nghe nhạc speed metal của Thụy Điển, đối với họ, AC/DC rất nhẹ nhàng. Thật sự không có một bản nhạc nào sẽ có những ảnh hưởng tương tự cho tất cả mọi người."

Ông nói, cũng không có một “vùng âm nhạc” nào trong não. “Một điều mọi người cảm thấy ngạc nhiên là âm nhạc kích hoạt gần như mọi vùng não”. Điều này co thấy tính phổ biến của âm nhạc và sức ảnh hưởng của âm nhạc đến chúng ta.

Nếu bạn đang muốn sử dụng âm nhạc để giảm căng thẳng, làm phấn chấn tinh thần hoặc thay đổi trạng thái tinh thần hoặc cảm xúc, Levitin nói rằng bạn nên tập hợp playlist bài hát mà bạn thích nghe và có tác dụng lên cơ thể và tâm trí. Lắng nghe một cách sâu sắc, không có sự phân tâm. “Chúng ta thường tự đánh lừa mình rằng chúng ta có thể làm hai việc cùng một lúc. Mặc dù nghe nhạc truyền cảm hứng có thể giúp bạn học tập và làm việc lâu hơn, chăm chỉ hơn. Nhưng chắc chắn rằng âm nhạc êm dịu, nhẹ nhàng sẽ không giúp bạn thư giãn nếu bạn đang nghe nó trong khi lướt Facebook hoặc đang xem các tin tức."

Nghe nhạc trị liệu giúp chúng ta cảm thấy tốt hơn?

Để nuôi dưỡng mối liên hệ sâu sắc hơn giữa âm nhạc và sức khỏe của bạn, hãy xem xét một lĩnh vực gọi là âm nhạc trị liệu, tập trung vào việc sử dụng âm nhạc để cải thiện sức khỏe của bệnh nhân. AlanTurry, giám đốc điều hành của Trung tâm trị liệu âm nhạc Nordoff-Robbins tại Đại học New York nói: “Liệu pháp âm nhạc bắt đầu với ý tưởng rằng, với tư cách là nhà trị liệu, chúng tôi đang cộng tác với một người đang tìm cách giúp bản thân cảm thấy hoàn thiện hơn hoặc lạc quan hơn, hoặc khám phá những tiềm năng bằng cách sử dụng âm nhạc. 

Liệu pháp âm nhạc có thể có nhiều hình thức. Một là “hình ảnh định hướng trong âm nhạc”, Turry nói, trong đó một nhà trị liệu giúp một người khám phá ra những điểm mạnh hoặc tiềm năng của họ bằng cách nghe nhạc mà bệnh nhân chọn. Ông nói: “Cảm giác được hòa nhập có thể xảy ra trong khi nghe nhạc. Chia sẻ âm nhạc giúp bệnh nhân cảm thấy như nhà trị liệu "thực sự hiểu được tôi".”

Các hình thức trị liệu âm nhạc khác có thể liên quan đến ca hát hoặc chơi nhạc cụ. Ông nói: “Cách chúng ta tạo ra âm nhạc có thể tiết lộ điều gì đó về bản thân mà một nhà trị liệu có thể xem xét và giúp đỡ. Một người chơi trống chỉ trong một nhịp độ hoặc một động tác. Điều đó có thể cho thấy rằng sự khó khăn của họ trong việc linh hoạt và hòa hợp các lĩnh vực khác trong cuộc sống.”

Turry nói thêm: “Âm nhạc là một trong những cách để vượt qua khía cạnh lý trí và tiếp xúc với đời sống tình cảm mà chúng ta thường giấu kín.

“Nếu mọi người gặp khó khăn, chắc chắn sẽ có những cách mà âm nhạc có thể giúp đỡ.”

Âm nhạc làm chúng ta cảm thấy tốt hơn bằng cách thay đổi trạng thái tinh thần. Ngoài ra, còn giúp ta cải thiện sức khỏe tổng quát, khám phá những khả năng tiềm ẩn và khơi gợi những cảm xúc đang giấu kín... Thật nhiều lợi ích phải không các bạn? Các bạn hãy bổ sung những bản nhạc chất lượng vào playlist của mình và lắng nghe thường xuyên một cách tập trung nhất nhé. Thế giới nhạc cụ chúc các bạn nghe nhạc vui vẻ!

G.N (Tổng hợp)

Xem thêm

• Âm nhạc là cầu nối gắn kết mọi người
• Nên nghe nhạc gì trong một ngày bận rộn? 
• Âm nhạc trị liệu thay đổi chúng ta như thế nào?
• Âm nhạc khơi gợi cảm xúc - Những điều cần biết